آوای کرمانشاه: خیابان مدرس، تعریض خیابان یا پیاده‌راه؟ این پرسشی عجیب است که سال‌هاست از عمر آن می‌گذرد. پاسخ، اما سخت نیست؛ فقط این مسئولان بوده‌اند که هیچ‌گاه شفاف و روشن درباره آن صحبت نکرده‌اند.
واقعیت این است که خیابان مدرس می‌بایستی تعریض شود، اما آنچه باید تعریض شود عرض خیابان برای عبور خودرو نیست؛ چرا که اصلاً در چشم‌انداز این خیابان قرار نبوده و نیست که هیچ وسیله موتوری از آن عبور کند. خیابان پیر شهر، داغ نوسازی همیشه برایش تازه است. از روزگاری که رضاشاه می‌خواست مدرنیته را بر جامعه سنتی ایران حٌقنه کند و به این شکل خواست قاهرانه بر این قرار گرفت که خیابان بر سبک و سیاق غربی ایجاد شود. معماری‌ای که ریشه‌دار نبود؛ اما به تعبیر دکتر بیژن کلهرنیا «این معماری پوسته‌ای بود که بر زخم‌های دو سوی این بستر (خیابان) کشید شد. ولی همین پوسته و زخم را زمان ترمیم کرد و هنر معماران فهیم و خردمند و مطلع آن زمان معماری جاندار و فاخری را جایگزین کرد که کرمانشاهیان از آن پس با آن زندگی کردند و بر کالبد آن روح و جان جدیدی دمیدند.»
داغ بعدی اما در این سالیان بر دل این خیابان گذاشته شده است. جایی که قرار بود پروژه مدرس صرفاً تجاری‌سازی نشود و در دل آن کلی نماد فرهنگی وجود داشته باشد و معماری آن نیز ضمن بهره بردن از معماری فاخر و واجد هویت، برگرفته از معماری کنونی خیابان باشد، تنها با این قید که معاصرسازی شده معماری گذشته باشد. اما آنچه اینک در این خیابان دیده می‌شود، فقط فعالیت مجتمع‌های تجاری است با معماری فاقد هویت و بی‌هیچ شباهتی به معماری گذشته آن. نه خبری از سینما است و نه سالن تئاتر. نه فرهنگسرایی در آن می‌بینیم و نه مهمانسرا و هتل‌های کوچک.
از کل این طرح فقط یک تعریض پیاده‌راه آن مانده که آن هم با تصمیم چند روز پیش عملاً متوقف و به زمان نامعلومی منتقل شد.
خیابان مدرس، مهر امسال 85 ساله شد. از سال 1314 که سپه نام گرفت تا عصر انقلاب که نام دشمن شماره یک رضاشاه، یعنی شهید مدرس بر خیابان گذاشته شد، این مسیر مهم شهری در کرمانشاه تاریخ پرفرازونشیبی بر دل خود دارد. گرچه عمر روایت تاریخ در این نقطه از شهر طولانی‌تر از عمر احداث مسیر مدرن آن است. از مبارزات مشروطه‌خواهان بگیر و حضور روزانه آن‌ها در تلگراف‌خانه شهر برای دریافت پیام‌های علمای حامی مشروطه و رهبران مشروطه‌خواه تا شهریور بیست و حضور انگلیس‌ها، از مبارزات ملی شدن صنعت نفت و بعد هم کودتای 28 مرداد تا روزهای پرشور انقلاب 57 و بعد هم جنگ تحمیلی و تا همین امروز این نقطه از شهر روایت گر تاریخ مردم است.
حال این خیابان تاریخی تا سال بعد هم در بلاتکلیفی مانده است و به قول پزشکان به کما رفت.
** ساخت پیاده‌راه “مدرس” کرمانشاه از اول بهمن
ابتدا شهردار کرمانشاه از کلنگ‌زنی و آغاز عملیات اجرایی پروژه پیاده‌راه مدرس که بزرگ‌ترین پیاده‌راه کشور است در نخستین روز بهمن‌ماه خبر داد.
سعید طلوعی اظهار کرد: طرح پیاده‌راه سازی خیابان مدرس در دو فاز – حدفاصل میدان آزادی تا چهارراه مدرس و چهارراه مدرس تا میدان انقلاب جمعاً به طول 1800 متر از ابتدای بهمن امسال اجرایی خواهد شد.
شهردار کرمانشاه گفت: نخستین عملیات اجرایی این پروژه، آماده‌سازی معبر مدرس و ساخت ایستگاه برای استفاده از اتوبوس‌های BRT است که شش ایستگاه در مسیر رفت و به سمت چهارراه مدرس و شش ایستگاه در مسیر برگشت به سمت میدان آزادی احداث خواهد شد.
وی ادامه داد: مساحت پیاده‌راه سازی که به صورت سنگ‌فرش اجرا می‌شود، در ضلع غربی 4670 مترمربع و در ضلع شرقی 5080 مترمربع است. همچنین عرض مساحت پیاده‌راه سازی حدفاصل میدان آزادی تا چهارراه مدرس در ضلع غربی بین ۲.۴ تا ۳.۵ متر و در ضلع شرقی بین ۲.۷ تا ۳.۵ متر خواهد بود.
طلوعی خاطرنشان کرد: در مرحله نخست این طرح، ممنوعیت تردد برای وسایل نقلیه شخصی و تاکسی اعلام می‌شود و عبور از طریق ناوگان حمل‌ونقل عمومی صورت می‌گیرد.
شهردار کرمانشاه در ادامه با اشاره به موفقیت پروژه پیاده‌راه پارکینگ شهرداری در کنترل ترافیک و ایجاد دسترسی بهتر شهروندان، از شهروندان خواست از اجرای این پروژه حمایت کنند.
** پیاده‌راه شدن خیابان مدرس تا 1400 متوقف است
در همین روزها خبرهایی از نارضایتی کسبه خیابان مدرس از اجرای این طرح به گوش می‌رسید. برخی اصناف کرمانشاه با توجه به نزدیک شدن به روزهای پایان سال و بازار شب عید، خواستار تعویق اجرای این طرح شدند تا اینکه در انتهای هفته گذشته استاندار کرمانشاه گفت که طرح پیاده‌راه شدن خیابان «مدرس» کرمانشاه تا سال ۱۴۰۰ اجرایی نخواهد شد. هوشنگ بازوند در جلسه شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی استان کرمانشاه، از پیاده‌راه شدن خیابان مدرس به عنوان طرح بسیار خوبی یاد کرد که اجرای آن برای کلان‌شهر کرمانشاه حیاتی است و همه بر اجرای آن توافق دارند. وی مهم‌ترین نکته درباره این طرح را زمان مناسب برای اجرای آن دانست و تأکید کرد: پیاده‌راه شدن مدرس زمانی خوب و موفق خواهد بود که همراهی و مشارکت شهروندان خصوصاً کسبه این محدوده را داشته باشد.
استاندار کرمانشاه با اشاره به شرایط سختی که کسبه طی چند ماه اخیر به دلیل شرایط بیماری کرونا با آن مواجه بودند و خسارت سنگینی متحمل شدند، یادآور شد: اکنون درخواست بازاریان این است که پیاده‌راه شدن مدرس تا پشت سر گذاشتن بازار شب عید اجرایی نشود.
بازوند از توقف این طرح تا سال ۱۴۰۰ خبر داد و با بیان اینکه به شهردار کرمانشاه نیز اعلام شده که پیاده‌راه شدن مدرس فعلاً تحت هیچ شرایطی شروع نشود، عنوان کرد: عملیاتی شدن این طرح در سال ۱۴۰۰ و بعد از هماهنگی با اصناف خواهد بود.
** خروج از دستور کار شهرداری
پس از سخنان استاندار و دستور او بر توقف پروژه تا سال 1400، شهردار کرمانشاه عملیات اجرایی پروژه را از دستور کار خارج کرد.
سعید طلوعی شهردار کرمانشاه با اشاره به خارج شدن طرح پیاده‌راه سازی خیابان مدرس از دستور کار شهرداری، اظهار کرد: یکی از پروژه‌های مهم شهری در راستای توسعه شهر، احداث پیاده‌راه مدرس است که با توجه به توانمندی و پتانسیل موجود در آن می‌تواند به یکی از مراکز و محورهای تجاری و تفریحی غرب کشور تبدیل شود و رونق اقتصادی چشمگیری را نیز در بر خواهد داشت.
وی با قدردانی از استاندار کرمانشاه در راستای حمایت از مجموعه مدیریت شهری خصوصاً نقشی که ایجاد پیاده‌راه مدرس در توسعه شهر از لحاظ اقتصادی، فرهنگی و سیما و منظر شهری خواهد داشت افزود: با توجه به استقبال بازاریان و کسبه خیابان مدرس و جامعه شهروندی از این پروژه بزرگ، عملیات عمرانی آن در دستور کار قرار گرفت، اما با توجه به درخواست استاندار برای تعویق این پروژه بر مبنای درخواست جمعی از اتاق اصناف به سال آینده و از طرفی با توجه به نزدیک شدن زمان انتخابات و پایان کار شورای اسلامی شهر دور پنجم و به تبع آن مدیریت شهری، با تصمیم شورای مدیران اجرای این پروژه بزرگ از دستور کار شهرداری خارج شد.
طلوعی در ادامه با بیان اینکه عده‌ای همواره با بی‌تدبیری و ایجاد هرج‌ومرج و بی‌نظمی طی سالیان سال، توسعه شهر را به عقب انداخته‌اند تا به دنبال منافع شخصی و گروهی خود باشند که این امر تأثیرات نامطلوبی بر کیفیت زندگی شهروندان داشته، تأکید کرد: جامعه‌ای که روحیه مشارکت‌پذیری در آن نهادینه‌شده باشد توسعه و پیشرفت بیشتری خواهد داشت و از لحظه کار در شهرداری با دیدگاهی برگرفته از مدیریت جهادی بر نقش و جایگاه حضور شهروندان در تصمیم‌گیری‌های کلان پروژه‌های شهری اعتقاد داشته‌ایم و تمام مدیران شهرداری ملزم به رعایت احترام به نظر مردم بوده‌اند.
شهردار کرمانشاه در پایان تأکید کرد: امیدوارم قدر لحظاتی که کرمانشاه می‌تواند با سرعت بیشتری در مسیر توسعه حرکت کند را بدانیم و فرصت سوزی را که بر اساس کوته‌نظری و برگرفته از دسیسه‌های منافع شخصی، گروهی و جناحی شکل گرفته را به فرصت سازی بر مبنای تعامل، همدلی و احترام متقابل برای توسعه و عمران و آبادانی کرمانشاه تبدیل کنیم.
** چرا بازار کرمانشاه خواستار تأخیر در پیاده‌راه شدن “مدرس” است؟
تصمیم استاندار بر توقف پروژه، همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد بر اساس اعتراض یا درخواست اصناف بود. در همین جلسه شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی، رئیس اتاق اصناف کرمانشاه خواستار توقف اجرا طرح پیاده‌راه شدن خیابان مدرس شد و گفت: تقاضا داریم اجرای این طرح دو تا سه ماه به تأخیر بیفتد.
او گفت: پیاده‌راه شدن مدرس طرحی خوب و زیبا برای منظر شهر کرمانشاه است و هیچ مخالفتی با اجرای نداریم. تنها درخواست ما تأخیر دو تا سه ماهه در اجرای این طرح است، زیرا زمان اجرای آن دقیقاً هم‌زمان با بازار عید خواهد بود که مشکلاتی را برای کسبه این منطقه ایجاد می‌کند.
حسین بیات عضو هیئت‌رئیسه اتاق اصناف کرمانشاه نیز با اشاره به اعلام شهرداری برای آغاز طرح پیاده‌راه مدرس از ابتدای بهمن‌ماه، عنوان کرد: شروع این کار دقیقاً هم‌زمان با بازار شب عید است.
وی با بیان اینکه بازار کرمانشاه در یک سال اخیر به دلیل شرایط بیماری کرونا بار سنگینی را متحمل شد و به دلیل تعطیلی‌های مستمر و کاهش ساعت کاری بسیاری از مغازه‌ها خسارت‌های سنگین دیدند، تأکید کرد: اکنون که همه منتظر بازار عید هستند، نباید اجرای این طرح مانع کسب بازاریان شود.
رئیس اتحادیه پوشاک کرمانشاه خاطرنشان کرد: البته این به معنای مخالفت بازاریان با اجرای پیاده‌راه شدن خیابان مدرس نیست، بلکه تقاضا داریم این طرح مدتی به تأخیر بیفتد.
دیدگاه ها