چهره‌ها؛ یداله بهزاد

آوای کرمانشاه: استان کرمانشاه، به پاس افرادی دانا و توانا در شعر و ادب توانسته به عنوان قطبی مهم در این زمینه، پیشرو باشد. چهره این هفته اختصاص دارد به شاعر توانای استان کرمانشاه استاد یدالله بهزاد.
یدالله بهزاد ایوانی فرزند حسین ایوانی، در چهارم بهمن‌ماه ۱۳۰۴ خورشیدی در کرمانشاه پا به عرصه وجود گذاشت. پس از طی دوران کودکی و گذراندن تحصیلات ابتدایی و متوسطه، به سال ۱۳۲۷ خورشیدی، راهی تهران شد و در دانشکده ادبیات به تحصیل پرداخت. در آنجا، از محضر استادانی بزرگ، همچون جلال‌الدین همایی، بدیع‌الزمان فروزانفر، احمد بهمنیار، محمد معین، ذبیح‌الله صفا، پرویز ناتل خانلری و دیگر استادان آن روزگارِ دانشگاه تهران، بهره‌ها برد و توشه‌ها اندوخت.
به سال ۱۳۳۲ به استخدام فرهنگ درآمد و در دبیرستان‌های کرمانشاه به تدریس ادبیات پرداخت و شاگردانی پرورد.
بهزاد در جوانی به ورزش‌های باستانی، وزنه‌برداری و بسکتبال روی آورد. در کنار کلاس درس، مدتی هم مربی بسکتبال شد و با زحمت و تلاش فراوان توانست تیم‌های وزنه‌برداری و بسکتبال کرمانشاه را راه‌اندازی و آماده کند و به جوانان ورزشکار، علاوه بر فنون ورزشی، درس ایمان، اخلاق، ادب و انسانیت بدهد.
او همچنین شاگردان علاقه‌مند به روزنامه‌نگاری، نویسندگی، شاعری، خوشنویسی، نقاشی و کتاب‌خوانی را زیر چتر حمایت خود گرفت و برای آن‌ها کلاس‌های فوق‌برنامه می‌گذاشت از جمله شاگردان برجسته و بااستعداد وی کیومرث موسیوند تاجر نامی و مدیرعامل کنونی شرکت سیمان دشتستان می‌باشد. تا این اواخر، هنوز خط‌ها، نقاشی‌ها و برخی از روزنامه‌های دیواریِ آن سال‌های دانش‌آموزان را چون یادگاری عزیز، نگهداری می‌کرد.
۲۷ سال از عمر او در خدمت به فرهنگ کرمانشاه و پرورش نسل جوان گذشت. در اوقات فراغت، وقتِ او به مطالعه، سرودن شعر و پرداختن به خوشنویسی سپری می‌شد.
او ادیب و شاعر بود که علاوه بر شاعری، در هنر خوشنویسی دست داشت و از تعلیمات استادان بزرگ خوشنویسی کشور، همانند علی‌اکبر کاوه، حسن خطاط، محمدرضا اقبال، غلامحسین امیرخانی و شکسته‌نویس برجسته، یدالله کابلی خوانساری بهره‌مند شده بود.
وی با اکثر خوشنویسان و هنرمندان کرمانشاه، دوستی، محبت و روابط هنری و معنوی عمیقی داشت که از آن میان می‌توان آیت‌الله سید مرتضی نجومی را یاد کرد.
بهزاد در تمام عمر خود، وابسته به هیچ حزب، گروه و سازمانی نبود. او، به هیچ پست و مقامی تن درنداد و تا آخر عمر معلمی ساده و صادق باقی ماند.
در جوانی، به جبهه ملی و مبارزات جانانه دکتر محمد مصدق و یارانش با استعمارگران خارجی و مستبدان داخلی دل بسته بود و این علاقه تا آخر عمر در دل‌وجانش می‌جوشید. او همواره آبادی، آزادی و سرافرازی وطنش را بسیار دوست می‌داشت و با تمام وجود می‌گفت:
در میان آتش و خون ای وطن، من با توام
ور بباید گفت ترک جان و تن، من با توأم
نیست جز گر روز شادی بهره رندان شود
خوان رنگین تو، در روز محن، من با توأم
مرگ هم پیوند ما را نگسلد از هم که باز
در دل گور و در آغوش کفن، من با توأم
ترک مادر کی تواند گفت فرزند شریف
ای گرامی مادر من، ای وطن، من با توأم
بهزاد، مطالعات عمیقی در شعر و ادب فارسی و عربی داشت و همواره در عرفان، فلسفه، هنر و ایران‌شناسی، مطالعه، پژوهش و جستجو می‌کرد.
در این زمینه‌ها، شاید کتابخانه عظیم و پربار او در غرب کشور، منحصربه‌فرد باشد.
او اگرچه شاعری خلوت‌نشین و بی‌ادعا بود، ولی برخلاف نظر برخی معاصران، منزوی و دور از اجتماع نبود زیرا که او با دوستان صمیمی قدیم همچنین با جوانان شاعر و هنرمند، نشست‌وبرخاست می‌کرد و از معاشرت با این عزیزان لذت می‌برد و به شکل‌های گوناگون، پناهگاه، راهنما و مشکل‌گشایشان بود.
این شاعر حدود ده هزار بیت شعر نغز، لطیف و استوار که تنها یک دهم آن‌ها به صورت گزیده اشعار گلی بی‌رنگ چاپ و منتشر شده است، مجموعه دیگری به نام یادگار مهر در دست چاپ است که ان‌شاءالله به‌زودی منتشر می‌شود.
یک جلد از کلیات چندجلدیِ اشعار منتشرنشده‌اش شامل «اِخوانیات» و یک جلد دیگر آن، دربرگیرنده «اشعار محلی و کردی کرمانشاهیِ» اوست.
یکی دیگر از خدمات بهزاد در زمینه شعر و پژوهش، تألیف تذکره مفصل یا جُنگ بزرگ کرمانشاه از عصر قاجار تا امروز است که در دو جلد تنظیم شده است.
مجموعه‌های خطی بسیاری از شعرای کرمانشاه را نیز جداگانه مدون و آماده چاپ کرده بود که به‌عنوان‌مثال می‌توان از دیوان‌های «نامی»، «بیدل»، «سلطان کلهر»، «الله‌دوست سالک»، «بسمل» و «محرم کرمانشاهی» نام برد.
برخی از اشعار بهزاد، در سال‌های دور (سال‌های قبل از انقلاب)، آن‌هم بیشتر به وسیله دوستان و ارادتمندانش، در مجله‌های یغما، سخن، آینده، صدف، جهان نو، نگین و غیره چاپ و منتشر شده است.
این شاعر توانا و نامی در تاریخ ۵ فروردین ۱۳۸۶ در سن ۸۱ سالگی درگذشت.